راه اندازی و ارائه بهترین خدمات دندانپزشکی، نیازمند آشنایی با بروزترین و پیشرفته‌ترین ابزار و مواد دندانپزشکی دارد.
در این مقاله، به معرفی پر مصرف‌ترین لیست مواد دندانپزشکی مصرفی می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
هزاران سال است که مردم با استفاده از انواع مواد دندانپزشکی سعی در آماده سازی و پرکردن و درمان حفره‌های دندان برای درمان مشکلات دندانی داشته‌اند که از آن زمان تاکنون راه طولانی را طی کرده است. امروزه مراکز درمان دندانپزشکی خدمات گسترده‌ای را به بیمارانی که از درد دندان رنج می‌برند ارائه می‌دهد.
دندانپزشکان از برخی مواد دندانپزشکی استفاده می‌کنند تا به وسیله آنها بتوانند دندان‌های پوسیده را ترمیم و یا جایگزین کنند. ما در این مقاله قصد داریم تا شما را با برخی از پر مصرف ترین مواد دندانپزشکی آشنا کنیم مسلماً هرچقدر این مواد مورد استفاده در دندانپزشکی از کیفیت و کارایی بالایی برخوردار باشند، دندانپزشکان نیز می‌توانند به نحو بهتری دندان‌های پوسیده بیماران را ترمیم کنند.
ارائه خدمات مختلف دندانپزشکی مانند کامپوزیت، مستلزم استفاده از مواد مخصوص دندانپزشکی است. کیفیت مواد دندانپزشکی همچون کیفیت تجهیزات مورد استفاده، تاثیر مستقیمی بر روی کیفیت نهایی درمان دارد. به این ترتیب خرید بهترین مواد دندانپزشکی برای مطب‌های دندانپزشکی اهمیت بالایی دارد.
انواع مواد دندان پزشکی
از جمله قدیمی‌ترین درمان‌های دندانپزشکی، ترمیم دندان بوده است. امروزه تمامی نواقص دندانی از جمله ترک خوردگی، شکستگی، لب پریدگی، فاصله بین دندانی، پوسیدگی، تغییر رنگ و… همگی قابل ترمیم و درمان می‌باشند.
مواد ترمیمی دندان
- وارنیش
- مواد انعقاد خون (هموستات)
- سایلن و پرایمر
- ضد حساسیت
- ژل محافظ لثه
- بیس و لاینر
- گلیز
- آمالگام
- کامپوزیت
- باندینگ
- اسید اچ
- بلیچینگ
- گلاس آینومر
- پرسلن اچ
- خمیر پولیش
هر یک از این مواد مصرفی، کاربرد خاص خود را داشته و بسته به تخصص و نوع ترمیم خود باید از آنها استفاده نمایید. در ادامه چند مورد را معرفی می‌کنیم.
وارنیش دندانپزشکی
وارنیش دندان از دیگر مواد ترمیمی دندانپزشکی است که به عنوان فلورایدتراپی نیز گفته می‌شود. هدف از وارنیش دندان، تقویت مینای آن و جلوگیری از پوسیدگی دندان است.
مواد انعقاد خون (هموستات)
هموستات یکی از مهم‌ترین مواد دندانپزشکی است که فرآیند تشکیل لخته را سرعت می‌بخشد. در اعمال مختلف دندانپزشکی به خصوص در جراحی‌ها، احتمال خونریزی بسیار بالا است، در این مواقع برای کاهش خونریزی از مواد هموستات استفاده می‌شود.
سایلن و پرایمر
سایلن و پرایمر شکل‌های مختلف باندینگ (چسب ) دندان هستند که در ترمیم کامپوزیت استفاده می‌شوند.
ژل محافظ لثه
ژل محافظ لثه در درمان‌های ترمیمی دندانپزشکی مثل بلیچینگ، از لثه‌ها در برابر ماده سفیدکننده محافظت می‌کند. ژل محافظ لثه لاستیک رابردم را مهر و موم کرده و از آسیب دیدن بخش‌های داخلی دهان جلوگیری می‌کند.
آمالگام
مواد اولیه آمالگام از ترکیب جیوه ، نقره و قلع ساخته می شود از قدیمی ترین مواد برای پر کردن دندان در دندانپزشکی است.
آمالگام دارای رنگ نقره‌ای می باشد، پس معمولا برای دندان‌های عقبی استفاده می‌شود. همچنین آمالگام دارای مقاومت بیشتری نسبت به کامپوزیت است و چون دندان‌های عقبی برای جویدن نیاز به مقاومت زیادی دارند، توصیه می‌شود از این ماده برای پر کردن آنها استفاده شود. طول عمر آمالگام حدود 12 تا 20 سال است.
قابل ذکر است آمالگام هیچ ضرری ندارد
آلیاژ طلا
این ماده از آلیاژ طلا (طلا مخلوط با فلزات دیگر) ساخته می شود. به همین دلیل از سایر مواد اولیه پر کننده گرانتر خواهد بود اما از عمر استفاده تا 15 تا25 سال برخوردار است.به دلیل مقامت در برابر خوردگی و زنگ نزدن و همچنین رنگ جذاب آن نسبت به آمالگام و مقاومت بیشتر در دندانپزشکی، عده ای از افراد پر کردن با طلا را ترجیح میدهند.
کامپوزیت
کامپوزیت دندان، ماده‌ای چسبنده با ماهیت پلیمری می‌باشد که جهت ترمیم، زیباسازی و باندینگ با مینا و عاج دندان پیوندی قوی تشکیل می‌دهد. در واقع کامپوزیت‌ها مخلوطی از مواد پلاستیکی، سرامیک به همراه رزین و فاقد ترکیبات فلزی در ساختار خود هستند. از مزایای ترمیم کامپوزیت می‌توان به همرنگی با سایه دندان، تنوع طیف رنگی و استحکام چسبندگی بالا اشاره کرد.
باندینگ دندانپزشکی
از این ماده برای درمان کردن آسیب‌های جزئی و شکاف‌هایی که در دندان ایجاد شده استفاده می‌شود. دندانپزشکان بیشتر از این ماده برای پر کردن شکستگی‌ها یا شکاف‌هایی که بین دندان‌ها ایجاد شده و یا پر کردن تراش‌ها و تغییر رنگ آنها استفاده می کنند. استفاده از این ماده یکی آسان‌ترین راه‌ها برای بهبود یافتن وضعیت ظاهری دندان‌ها در یک جلسه کوتاه مدت درمانی است. علاوه بر موارد مصرفی که مربوط به آسیب‌های ظاهری دندان است از این ماده برای پر کردن فاصله بین دندان‌های جلو و بهبود یافتن وضعیت لبخند بیمار نیز استفاده می‌شود. در باندینگ دندان از یک رزین مصنوعی برای فرم دادن به یک بخش از دندان استفاده شده و دندان بیمار باند می‌شود.
اسید اچ
اسید اچ معمولا به صورت ژل فسفریک اسید بوده و به مدت ٢٠-٣٠ ثانیه روی مینای دندان اعمال می‌شود. این فرایند منجر به ایجاد زبری میکروسکوپی می‌شود. هدف این امر آماده سازی سطح دندان برای بهبود چسبندگی مواد باندینگ، روکش سیلانت، نگین و… است. از اسید اچ به همراه سایر تکنیک‌های دندانپزشکی برای افزایش طول عمر و اثر بخشی درمان استفاده می‌گردد.
گلاس آینومرها
گلاس یونومر یا یونومر شیشه از ترکیب رنگ اکرلیک و نوعی شیشه به نام فلورو آلومینو سیلیکات ساخته می شود. این مواد اولیه دندانپزشکی در انواع مختلفی ساخته می شود. اغلب به عنوان سیمان برای چسباندن اینله استفاده می شود اما برای پرکردن دندان های جلو یا ریشه دندان نیز استفاده می شود. دوام یونومر5 تا 10 سال است و هزینه ای برابر کامپوزیت دارد.
این ماده همرنگ با دندان است و به آزاد کردن فلوراید از پوسیدگی بیشتر دندان های اطراف جلوگیری می کند. میزان تراشیدن دندان در این ماده کمتر است و گاهی اصلا نیاز به تراشیدن برای پر کردن دندان وجود ندارد پس از آن برای پر کردن دندان کودکان بهره می برند. اما باید متذکر شد که این ماده نسبت به کامپوزیت از شکنندگی بیشتر برخوردار است و مدت زمان ترمیم نیز بیشتر از از ماده کامپوزیتی است.
خمیر پالیش
یکی دیگر از مهم‌ترین و پرمصرف‌ترین مواد دندانپزشکی در حوزه ترمیم، خمیر پالیش است. خمیر پالیش در انتهای ترمیم کامپوزیت به کار می‌رود و یک سطح صیقلی و صاف ایجاد می‌کند. خمیر پالیش دندانپزشکی به طور عمده از اکسید آلومینیوم و الماس تشکیل شده است. مقدار کمی از خمیر پالیش روی براش مخصوص گذاشته شده و به کمک آن سطح دندان صاف می‌شود.
سرامیک
این مواد اولیه از پرسلن (چینی) ساخته می شوند. همرنگ با دندان ساخته می شود و رنگ پذیری کمتری نسبت به کامپوزیت دارد. همچنین طول عمر سرامیک تا 25 سال است. اما در این نوع مواد باید قسمت بیشتری از دندان تراشیده شود تا فضای مناسب برای ترمیم سرامیکی ایجاد شود.
از این مواد اولیه همچنین در ساخت براکت ارتودنسی دندانپزشکی استفاده می شود. شکنندگی سرامیک بیشتر از کامپوزیت است. و هزینه بالاتری نیز به همراه دارد.
فیشور سیلانت
بر روی سطح دندان‌های ما برخی شیارها و فرورفتگی‌هایی وجود دارند که با استفاده از مسواک نمی‌توان به خوبی آنها را تمیز کرد؛ بنابراین بسیاری از ذرات ریز مواد غذایی در این شیارها و فرو رفتگی‌ها باقی مانده و موجب پوسیدگی و خرابی دندان‌های ما می‌شوند. فیشور سیلانت یکی از پرمصرف ترین مواد دندانپزشکی است که از آن برای پر کردن این شیارها و فرورفتگی‌ها استفاده می‌شود. فیشور سیلانت یک ماده همرنگ دندان است که دندانپزشکان آن را در عمق شیارها و فرورفتگی‌های دندان قرار میدهند و سپس توسط اشعه ماورا بنفش آن را روی دندان به خوبی سفت کرده و به این ترتیب از پوسیدگی دندان جلوگیری می‌کند.
مواد اندو و عصب کشی
عصب کشی یا درمان ریشه از جمله پیچیده‌ترین و شایع‌ترین درمان‌های دندانپزشکی می‌باشد. طی این درمان، عصب خارج و محل آن تمیز می‌شود. سپس فضای داخلی کانال ریشه توسط موادی مخصوص پر می‌گردد. قابل ذکر است که سهل انگاری در درمان ریشه، منجر به عمیق شدن پوسیدگی، تخریب مینا و عاج و حتی عفونت پالپ می‌گردد. در ادامه به معرفی لیست مواد اندو عصب کشی دندان می‌پردازیم که برای دستیار دندانپزشک نیز مفید می‌باشد.
- سیلر
- MTA
- کلسیم هیدروکساید
- آرسی پرپ
- کلروفرم
- اوژنول
- زینک اکساید
- خمیر پانسمان
- کن کاغذی
- کانال دتکتور
- گوتا پرکا
اکنون به توضیح مختصری از برخی از این مواد اندو می‌پردازیم.
MTA سیلر و
سیلر یکی از پرمصرف ترین مواد دندانپزشکی در حوزه اندودانتیکس است که برای پرکردن کانال ریشه دندان از آن استفاده می‌شود. سیلر دارای زینک اکساید است و به عنوان پرکننده دائمی دندان شناخته می‌شود. مهم‌ترین مزیت سیلر دندانپزشکی، تغییرنکردن حجم آن با گذشت زمان و چسبندگی فوق العاده با ریشه دندان است. MTA نوعی از سیلر است که خواص منحصر به فردی دارد. 26AH بهترین برند سیلر می باشد که ما در مهردنتال از این سیلر استفاده می کنیم.
زینک اکساید
زینک اکساید پودری سفید رنگ و بی بو است که برای تهیه سمان مصرف می‌شود. از ویژگی‌های زینک اکساید می‌توان به خواص ضد التهاب و آنتی باکتریال، زیست سازگاری و کاربرد برای ترمیم دائم و موقت اشاره کرد.
کن کاغذی
هنگامی که دندانپزشک قصد دارد کانال ریشه دندان را پر کند باید تمامی مایعاتی که در آن دندان وجود دارد را خشک نماید، چرا که باقی ماندن هرگونه رطوبت و مایع در کانال ریشه باعث ایجاد اختلال در امر پرکردن دندان و قرار گرفتن مواد دندانپزشکی در قسمت مورد نظر دندانپزشک می‌شود؛ بنابراین دندانپزشکان با استفاده از یک ماده کاملا بهداشتی و استریلیزه سعی می کنند مایع درون کانال ریشه را خشک نمایند که این کار به وسیله ابزاری به نام کن کاغذی صورت می‌گیرد. این ابزار به شکل مخروطی و در ابعاد و اندازه‌های مختلف تولید می‌شود.
گوتا پرکا
گوتا پرکا یکی از پرمصرف‌ترین مواد دندان پزشکی است که از مواد طبیعی و گیاهی ساخته می‌شود. مهم‌ترین مزیت این ماده، سازگاری آن با بافت‌های بدن و جلوگیری از بروز واکنش‌های حساسیتی است. گوتا پرکا بهترین گزینه برای پرکردن دندان در درمان اندو است. پس از عصب کشی و تمیزکردن کانال ریشه دندان، از گوتا پرکا برای پرکردن آن استفاده می‌شود.
فایل روتاری
همانطور که همه ما می‌دانیم درمان کردن ریشه دندان به تبحر، تخصص و دانش دندانپزشک بستگی بسیاری دارد. امروزه دندانپزشک‌هایی با تجربه بالا که به دانش روز تکنولوژی حرفه خود مسلط هستند برای بالا بردن سرعت عمل و کیفیت کار خود در درمان ریشه دندان بیمار از فایل روتاری استفاده بسیاری می‌کنند. فایل روتاری ازجمله ابزارهایی است که در طی سالیان دندانپزشکان را در کاهش خطای درمان ریشه دندان یاری بسیاری داده است. این فایل به دلیل جنس نیکل تیتانیومی که دارد از انعطاف پذیری بسیار بالایی برخوردار است و حتی بعضی از مدل های آن قابلیت چرخش با سرعت ۵۰۰ دور در دقیقه را دارند.
این فایل به شکل استوانه‌ای بوده و نوک آن حالت مخروطی شکل اصلاح شده‌ای دارد که باعث می‌شود به جای حرکت رفت و برگشتی حرکت چرخشی داشته باشد. اندازه این مورد از پرمصرف ترین مواد دندانپزشکی با توجه به نوع دندان و میزان خرابی آن مشخص می‌شود. اصولاً این فایل‌ها یکبار مصرف هستند اما اگر برای دندان یک فرد از یک فایل بیشتر از یک بار استفاده شود لازم است که قبل از استفاده مجدد حتماً خمیدگی که در اثر استفاده قبلی به وجود آمده است را صاف کرد. لازم به ذکر است که اگر بیش از حد لازم از این فایل‌ها استفاده شود ممکن است که فایل روتاری داخل دندان بشکند.
مواد پروتز دندانپزشکی
از دیگر پرمصرف‌ترین مواد دندانپزشکی می‌توان به مواد پروتز اشاره کرد. افراد در طول زندگی خود به دلایل مختلفی از جمله تصادف یا پوسیدگی، دندان‌هایشان را از دست میدهند. برای پرکردن جالی خالی دندان‌های از دست رفته می‌توان از پروتزهای دندانی استفاده کرد. مواد پروتز عبارتند از:
- سمان
- روکش موقت
- مواد قالبگیری
- رزین و لاینر
- آلژینات
در ادامه برخی از مواد را توضیح می‌دهیم.
آلژینات
آلژینات ماده‌ای طبیعی به صورت ترکیب گروه‌های کربوکسیلیک متشکل از جلبک دریایی می‌باشد. به هدف قالبگیری از دندان کاربرد دارد.
روکش موقت
کلاهکی که به شکل دندان طبیعی قبل از آماده سازی روکش دائم روی دندان قرار می‌گیرد؛ روکش موقت بوده. روکش موقت جهت حفاظت و جلوگیری از آسیب لثه استفاده می‌شود تا زمانی که روکش دائم آماده استفاده شود.
مواد قالبگیری
مواد قالبگیری دندانپزشکی برای تهیه قالب از دندان‌های بیمار کاربرد دارند. این مواد انواع مخلتفی دارند که عبارتند از:
- مواد پلی سولفیدی
- پلی اترها
- مواد الاستومری
- سیلیکون‌های تراکمی
- سیلیکون‌های افزایشی
نکات خرید لیست مواد دندانپزشکی
توجه به این نکات کوچک، باعث خریدی رضایت بخش و مطمئن خواهد شد:
- انتخاب آگاهانه محصول مطابق نیاز خود
- توجه به برند محصول
- توجه به کشور و شرکت سازنده محصول
- خرید از فروشگاه و تولید کننده معتبر
- تنها به یک برند اکتفا نکنید، برندهای جدیدتر را هم امتحان کنید.
- از فروشگاهی خرید کنید که کیفیت مواد دندانپزشکی را تضمین کند.
سخن پایانی:
در این مقاله قصد داشتیم لیستی از پرمصرف‌ترین مواد دندانپزشکی را به شما ارائه دهیم. مسلماً با توجه به پیشرفت روز افزون تکنولوژی و علم در زمینه دندانپزشکی لیست مواد مورد استفاده در دندانپزشکی به موارد فوق محدود نمی‌شود اما از آن جایی که ذکر تمامی مواد مورد استفاده در دندانپزشکی با توجه به تخصصی بودن موضوع چندان امکان پذیر نیست، ما تنها به چند مورد از پر مصرف ترین مواد دندانپزشکی بسنده کردیم.
سوالات متداول بهترين مواد دندانپزشکي
١) بهترین برند کامپوزیت در ایران کدام است؟
در ایران مارک های کامپوزت ونیر زیادی وجود دارد که از بهتزین آنها می توان به کامپوزیت IPS اشاره کرد.این روکش از ظرافت، شفافیت، کیفیت و زیبایی زیادی برخوردار است.
۲) بهترین کامپوزیت دندان برای کدام کشور است؟
بهترین برندهای کامپوزیت تولید شده در دنیا متعلق به کشورها آمریکا، ژاپن و سوییس می باشند. البته ناگفته نماند که مشابه کامپوزیت هایی که در این کشورها تولید می شوند، هم اکنون در کشور خودمان نیز طراحی و ساخته می شوند.
برای اطلاع از وقت ویزیت و مشاوره رایگان حتما با شماره هاي کلينيک دندانپزشکي مهر 02144389025 و 02144389026 تماس بگیرید.
دیدگاهتان را بنویسید